17 Mayıs 2009 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü, dünya çapında doğrulanan influenza A/H1N1 (domuz gribi) vaka sayısının 39 ülkede 8 bin 480 olduğunu ve hastalıktan 72 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Domuz virüsünün tehlike seviyesini 4. dereceden 5. dereceye çekti.
Dünya Sağlık Örgütü'nün Salgın Alarm Seviyeleri şu derecelerden oluşuyor:
Birinci Derece: Hayvanlar arasında bulaşan ama insanlara bulaşmayan virüsler.
İkinci Derece: Hayvanlardan insanlara bulaşan grip virüsü. Potansiyel salgın tehdidi.
Üçüncü Derece: Belirgin bir biçimde insandan insana geçmeyen, bazı bölgelerde ve insanlarda rastlanan grip türü.
Dördüncü Derece: İnsandan insana geçtiği doğrulanmış ve toplumsal düzeyde yayılabilen vakalar. Salgın riskinde belirgin bir artış.
Beşinci Derece: En az iki ülkede görülen, insandan insana bulaşan vakalar. Güçlü ve yakın bir salgın tehlikesi uyarısı.
Altıncı Derece: Virüsün başka bir ülkede farklı bir bölgede ortaya çıkıp yayılması. Sürmekte olan küresel bir salgın.
Bu demek oluyor ki, domuz gribi, küresel bir salgına dönüşme yolunda ilerliyor...
Son olarak virüsün Amsterdam üzerinden İstanbul'a gelen Irak asıllı ABD'li bir ailede saptanmasıyla hastalığın ne yazık ki ülkemize de ulaştığı ortaya çıktı...
* * *
Peki, domuz gribi tam olarak nedir?
İnfluenza A virüsünün (A/H1N1) neden olduğu ve daha önce insanlarda görülmezken virüsün geçirdiği değişimle artık insanlarda da görülebilen grip türüdür.
İnsandan insana bulaşabilmektedir. Halen devam eden salgın, insandan insana bulaşma şeklinde yayılmaktadır.
Belirtileri nelerdir?
Domuz gribinin belirtileri sıklıkla karşılaştığımız normal grip belirtileriyle benzeşmektedir.
* Yüksek ateş (koltuk altından ölçülen 38 C derece ve üzeri),
* Öksürük,
* Boğaz ağrısı,
* Burun akıntısı,
* Vücut ağrıları,
* Baş ağrısı,
* Titreme, halsizlik,
* Nadiren kusma ve ishal.
İnsandan insana nasıl bulaşır?
Domuz gribi, mevsimsel grip gibi bulaşmaktadır. Kişiden kişiye genellikle öksürme, aksırma esnasında ortama yayılan ve virüs içeren damlacıklarla bulaşır. Bu damlacıklar, doğrudan solunum yolu ile alınabileceği gibi ortamdaki kapı kolu, masa, sandalye gibi cansız yüzeylerden eller vasıtasıyla da alınabilir. Tokalaşma ile de bulaşabilir. Virüs, sağlam kişiye ağız, burun ve göz yolu ile bulaşabilmektedir. Kişi, hastalık başlangıcından 1 gün öncesi ve 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdır.
Hastalıktan korunmak için ne yapmak gerekir?
* Su ve sabun ile sık sık ellerinizi yıkayınız.
* Bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırınız.
* Kapalı ve hasta kişilerin bulunduğu ortamlardan uzak durunuz.
* Eğer hasta iseniz ayrıca şunlara dikkat ediniz:
a)- Öksürük ve aksırık esnasında ağız ve burnunuzu tek kullanımlık mendil ile kapatınız ve kullanılan mendili çöpe atınız.
b)- Hastalığı diğer kişilere yaymamak için mümkünse evden dışarı çıkmayınız.
c)- Evdeki diğer kişileri korumak için yakın temastan kaçınınız. Basit cerrahi maske kullanınız.
d)- Kişisel eşyalarınızı (havlu, diş fırçası, çatal, kaşık, nevresim, çarşaf vb.) başka kişilerle paylaşmayınız.
e- Elle dokunduğunuz eşyaları deterjan veya 1/10 oranında sulandırılmış çamaşır suyu ile siliniz.
f)- Bol sıvı alıp beslenmenize dikkat ediniz ve istirahat ediniz.
g)- Acil durumlarda mutlaka doktora başvurunuz.
Hastalığın henüz aşısı yoktur. Aşı geliştirme çalışmaları devam etmektedir.
Yurt dışına seyahat edecekler nelere dikkat etmelidir?
* Zorunlu haller dışında hastalığın görüldüğü bölgelere seyahatlerinizi erteleyiniz.
* Gidilen bölgelerde kalabalık ve kapalı mekanlardan uzak durunuz.
* İnsanlarla yakın temastan kaçınınız.
* Su ve sabun ile sık sık ellerinizi yıkayınız. Bu amaçla alkol bazlı el dezenfektanı da kullanabilirsiniz.
* Hasta kişilerin bulunduğu ortamlarda bulunmaktan kaçınınız, bulunmak zorunda iseniz cerrahi maske kullanınız.
Korunma amaçlı ne tür maske kullanılmalıdır?
* Bu tür hastalıklarda ortamdaki damlacıkları tutabilen basit cerrahi maskeler yeterlidir.
* Grip hastaları da yakındaki kişileri korumak amacıyla basit cerrahi maske kullanmalıdır.
Hastalığın tedavisi var mıdır?
Gripte kullanılan antiviral ilaçlar bu grip türünde de kullanılmaktadır. Bu ilaçlar hastalık belirtileri başladıktan sonra ilk 48 saat içerisinde verildiğinde hastalığın şiddetini azaltıp, süresini kısaltabilir. Ayrıca destekleyici tedavide şikayetlerin azaltılmasına yönelik olarak doktor tavsiyesiyle çeşitli ilaçlar kullanılabilir. Antibiyotik kullanılmamalıdır.
Gripte acil tıbbi yardım gerektiren durumlar nelerdir?
Solunum sıkıntısı, şiddetli bulantı ve kusma, şuur bulanıklığı, şiddetli öksürük ve balgam çıkarma.
Çocuklarda bunlara ek olarak:
Dudaklarda morarma, havale, yaygın döküntü belirtilerinden herhangi biri görüldüğünde acilen doktora başvurulmalıdır.
* * *
Değerli okurlarım, T.C. Sağlık Bakanlığı'nın internet sitesinde bulunan bu bilgileri siz okurlarıma ulaştırmak ve sizi bilgilendirmek amacıyla bu yazıyı yazdım.
Umarım Sağlık Bakanlığı'nın toplumu bilgilendirme ve hastalıkla mücadele önlemleri, internet sitesine yukarıdaki verileri aktarmakla sınırlı kalmaz. Çünkü görülüyor ki, ancak etkin önlemlerin alınmasıyla domuz gribinin ülkemize yayılması engellenebilir. Ayrıca, umarım medya organları, ülkemizin her köşesinde bu küresel tehlike ile ilgili bilinci yükseltme konusunda daha etkin bir rol oynar.
(Haber Ekspres, 19 Mayıs 2009)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder